De Franse socioloog Wacquant vergelijkt de zwarte getto’s van de Verenigde Staten met de achterstandsbuurten in Europa. Een verhaal met zware woorden als dubbele segregatie en precariaat. Niet bepaald om vrolijk van te worden.

De ultieme uitweg uit die stedelijke marginaliteit is voor Wacquant de loskoppeling van inkomen en arbeid. Hij stelt voor om iedereen een fatsoenlijk basisinkomen uit te betalen, waardoor mensen niet langer gedwongen zijn om slecht betaalde, gevaarlijke, precaire en hyperflexibele jobs aan te nemen. Dat zal de werkgevers dwingen om die hamburgerjobs op te waarderen, waardoor werk weer iets respectabels kan worden.

In de praktijk betalen Europese overheidsinstanties nu al een soort bestaansminimum uit, meestal via een kluwen van bijstandsregelingen en steunmaatregelen. Volgens Wacquant moet het haalbaar zijn om dat te stroomlijnen in een eenvoudig veralgemeend systeem dat minder stigmatiserend werkt en een hogere bestaanszekerheid biedt.

Wacquant is er zeker van dat alleen zo’n radicale aanpak de stedelijke marginaliteit, geconcentreerd in gestigmatiseerde probleembuurten, zal kunnen uitbannen. De Britse riots van afgelopen zomer zijn volgens hem symptomatisch voor de frustraties van het stedelijk precariaat – en zouden opnieuw de kop kunnen opsteken. Voor diegenen die het een schandelijk idee vinden om een basisinkomen los te koppelen van een basis-inspanning – van de bereidheid tot werken – verwijst hij met de glimlach naar de toplonen. “Op de hoogste treden van de loonladder hebben we het inkomen toch ook al losgekoppeld van arbeid? De bonussen en salarissen van beleggers, bankdirecteurs of sommige bedrijfsleiders staat toch in geen enkele verhouding meer tot hun arbeid? Ook dàt is een loskoppeling, die we voetstoots schijnen te aanvaarden.”

Utopisch
Het minste wat je kan opwerpen tegen die visie, is dat het politieke klimaat van dit moment niet bepaald rijp is voor zo’n omslag. Zeker in Amerika zitten uitkeringstrekkers in het defensief; het conservatief-republikeinse discours bestempelt hen als profiteurs die weigeren de kansen te grijpen die hen geboden worden.

In zo’n klimaat is een veralgemeend basisinkomen pure science fiction. In Europa, dat door de schuldencrisis gedwongen wordt tot pijnlijke bezuinigingen, lijkt een dergelijk plan al even onwerkelijk. Niet alleen lijkt het op het eerste gezicht financieel onhaalbaar, ideologisch staat het haaks op de gekozen beleidskoers.

Desondanks is de beschrijving door Wacquant van de structurele marginalisering van de probleemwijken en hun bewoners ontmoedigend overtuigend. Als het niet via een basisinkomen is, zullen de overheden – in Europa en Amerika – de achterstandswijken op een andere manier uit het slop moeten halen.

Dank aan auteur Bert de Vroei.

Bron: http://www.cobra.be/cm/cobra/boek/boek-recensie/boek-non-fictie-recensie/120322-sa-pariasvandestad_loic_wacquant
Lees meer bij: http://basisinkomen.eu/2010-was-europees-jaar-tegen-armoede-wat-gebeurde-er-sindsdien/