Werken: Wie van zijn dag niet tweederde voor zichzelf heeft is een slaaf

170px-Nietzsche187a

F. Nietzsche

We werken te veel. Er zijn veel belangrijkere dingen dan een succesvolle carrière en concurrentie.

Ik ben 20 en ik wil niet werken. De meesten geloven dat dit een slechte grap is, een jeugdige uitbundigheid of a-sociaal. Sommige reageren nog negatiever. De uitspraak “Ik wil niet” is, voor velen, niet alleen politiek incorrect, maar gewoon a-sociaal.

Werk is nog nooit zo belangrijk geweest. Het beroep definieert de sociale status, mensen verhuizen voor banen naar de andere kant van de wereld, 80-uur per week wordt gebruikt als bewijs van eigen succes en stages bij MTV worden weggeven – werk als de hoofdprijs! Werk is het brandpunt van onze samenleving, hoe meer hoe beter.

Daarbij is werk in zijn huidige vorm is een relatief modern verschijnsel. Inheemse volkeren werken niet meer dan drie tot vier uur per dag en stammen zoals de Nuer [1] beschouwen het zelfs als een slecht voorteken om te werken op twee opeenvolgende dagen. in de vroege Middeleeuwen en in de klassieke oudheid [2] was werk in onze zin vooral onbekend of van weinig waarde. Aristoteles [3], bijvoorbeeld, was van mening dat betaald werk het denken rusteloos en laag maakt. Nietzsche[4] verklaarde : “Wie van zijn dag niet tweederde voor zichzelf heeft is een slaaf”

De dag heeft 24 uur. Idealiter slapen we er acht van van. Drie uur te gaan voor essentiële zaken als het huishouden, toilet, douchen en eten. Tel daarbij werktijd en reistijd en er zijn ten minste 20 uur van de dag verdwenen. Er resteren vier uur om te leven!

Ik wil dat er in het middelpunt van mijn leven zijn dingen die ik graag doe, die mij bewegen of inspireren. Daarvan zijn er meer dan voldoende. Piano spelen, koken, squash, theater en concerten, dansen, vrienden ontmoeten, lezen, zwemmen, soms nietsdoen, mijzelf scholen en persoonlijk ontwikkelen – men kan ook zeggen: leven. In de tijd gezien is werktijd belangrijker dan alle gezamelijke interesses in mijn leven.

Ik vervloek het werken op zich niet en ben noch lui, noch een prestatiebezwaarde. Werk is belangrijk en veel gemakken van onze beschaving zijn alleen mogelijk door geleverde inspanning. Wat mij stoort is de omvang en het belang, dat werk in onze samenleving bezet. Als ik moet werken om te leven, ben ik het eens. Maar leven om te werken – no thanks!