Dat ons land ook een meerdere eeuwen omspannend slavernijverleden heeft in het vroegere Nederlands-Indië, dáár wordt tot op heden volledig aan voorbijgegaan. Dit deel van het Nederlandse slavernijverleden ontbreekt geheel in ons collectieve geheugen, in onze nationale geschiedenis, in ons onderwijs en bij onze nationale herdenking.

Hoe kan dat? En waarom mogen we dit deel van onze slavernijgeschiedenis nooit meer negeren?

Nederland deed óók aan slavenhandel in Indië

Het is opmerkelijk dat de roemruchte Vereenigde Oost-Indische Compagnie in ons land vooral wordt gezien als een toonbeeld van daadkracht en ondernemingszin. Dat de VOC-handel gepaard ging met genocide, uitbuiting, oplichting en roof wordt nog te weinig benadrukt. In nogal wat lesboeken geschiedenis wordt die kwalijke rol van de VOC bijvoorbeeld nog steeds niet of nauwelijks belicht.

Nog minder bekend, is dat de VOC zich in Azië ook altijd én op grote schaal heeft beziggehouden met slavenhandel en slavernij.

De VOC haalde de slaafgemaakten uit gebieden in het huidige India, Sri Lanka, Maleisië, de Filipijnen en de Indonesische eilanden Bali, Sulawesi en Sumatra

Voor het bouwen, onderhouden, uitbreiden en verdedigen van haar vestigingen, handelsposten en forten, maar ook voor het uitvoeren van al haar handelsactiviteiten kocht, gebruikte en verkocht de VOC vanaf begin 1600 slaafgemaakten. Alleen al in de eerste decennia van haar vestiging in de Indische archipel heeft de VOC enkele tienduizenden slaafgemaakte personen  naar haar handelsposten en vestigingen in de Indonesische archipel verscheept.

De VOC haalde de slaafgemaakten voornamelijk uit Azië. Met name uit gebieden in het huidige India, Sri Lanka, Maleisië, de Filipijnen en de Indonesische eilanden Bali, Sulawesi en Sumatra. Maar zij kocht bijvoorbeeld ook slaafgemaakten op de slavenmarkten in Oost-Afrika.

Op die slavenmarkten in Azië en Afrika was de VOC een van de klanten. Maar de compagnie kocht ook krijgsgevangenen op in conflictgebieden in de Aziatische regio. De tegen een lage prijs ingekochte slaafgemaakten verkocht de Compagnie vervolgens elders met een flinke winstmarge. Ook maakte de VOC zelf slaven. Op haar veroveringstochten werden krijgsgevangenen dan simpelweg tot slaafgemaakten verklaard en vervolgens verkocht of ten eigen bate gebruikt.

Uit onderzoek blijkt dat de Vereenigde Oost-Indische Compagnie tijdens haar bestaan naar schatting [3]  tussen de zeshonderdduizend en meer dan een miljoen slaafgemaakten heeft verscheept, tewerkgesteld en verhandeld.

 ……heel stuk eruit geknipt, maar lees vooral het hele verhaal op de correspondent ……

Welnu, hier in Nederland is sprake van nota bene een complete en enkele eeuwen omspannende slavernijgeschiedenis die is toegedekt en verborgen voor het nageslacht! Het wordt dus hoog tijd dat niet alleen ons onderwijs over het slavernijverleden verbetert, maar dat ook de slavernij en slavenhandel in de Oost daarin een plaats krijgt. Dat het ook deel wordt van onze nationale geschiedenis en op z’n minst herinnerd wordt tijdens de nationale herdenking. Onwetendheid over het werkelijke, volledige slavernijverleden van dit land en het verkeerde nationale zelfbeeld dat daarvan het gevolg is, kunnen immers aan de basis staan van intolerantie, racisme en vreemdelingenhaat.

Een natie die daarin geen verandering wil brengen en dus kennelijk een van haar donkerste schaduwkanten uit het verleden negeert en verborgen houdt, is niet alleen ongeloofwaardig en dwingt geen enkel respect of moreel gezag af, maar oogst en verdient, niet in de laatste plaats internationaal, slechts huizenhoge irritatie en overvloedige hoon.

NOTEN:

• Dit verhaal is geschreven voor de Maand van de Verzwegen Geschiedenis van De Correspondent en The Black Archives. http://www.theblackarchives.nl/
• Lees hier hoe de geschiedenisboeken tot stand komen.  https://decorrespondent.nl/7385/wie-bepaalt-wat-er-in-de-geschiedenisboeken-komt/588463902950-5113aa4c
• https://www.nrc.nl/nieuws/2017/09/11/moeilijke-lessen-over-de-slavernij-12953606-a1573068
• [3] Markus Vink: ‘Freedom and Slavery: The Dutch Republic, the VOC World, and the Debate over the ‘World’s Oldest Trade’’ http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02582470709464771

.Gebanned bericht van facebook: https://javapost.nl/2017/10/19/over-deze-nederlandse-slavernijgeschiedenis-hebben-we-het-nooit/

I Loeh Sari, slavin van de radja van Boeleleng, 1865. Foto: I. van Kinsbergen / Leiden University Library